Aanpak drugs in verkeer faalt

De aanpak van drugs in het verkeer faalt. De speekseltest die in 2017 ingevoerd is, is verre van perfect. Er kunnen maar een aantal drugs mee aangetoond worden, en de speekseltest ziet geen verschil tussen drugs en medicijnen. De Tweede Kamer behandelt nu een aanscherping van de wet.

'Drank- en drugsgebruik in het verkeer is compleet onacceptabel. De VVD is onverbiddelijk als het gaat om drankrijders en voor drugs is in het verkeer evenmin plek,' vertelt Tweede Kamer-lid Remco Dijkstra van de VVD. 'De Kamer behandelt nu een aanscherping van de wet die het mogelijk maakt om mensen die met drank of drugs op achter het stuur kruipen harder te straffen. Het is onbegrijpelijk dat over drugs in het verkeer nog altijd anders gedacht wordt dan over drank.'

'Een totaalverbod gaat ons te ver'
De partijen GroenLinks en PvdA zijn niet voor een totaalverbod op drugs in het verkeer. 'We zijn er voor dat mensen helder achter het stuur zitten, maar een totaalverbod gaat ons te ver', vertelt Kathalijne Buitenweg, vice-fractievoorzitter van GroenLinks. 'Daarnaast kunnen mensen met bijvoorbeeld ADHD dan nog meer in de problemen komen.'

De PvdA is het met GroenLinks eens. Net zoals Kathalijne Buitenweg aangeeft, laat PvdA weten dat er altijd resten van medicijnen in het bloed kunnen zitten en wanneer er een totaalverbod geldt, ben je dan al strafbaar. Beide partijen hebben geen antwoord op de vraag of er een oplossing moet komen zodat je wel met medicijnen zoals Ritalin achter het stuur kan zonder dat de speekseltest aanslaat. Wel laat de PvdA weten dat er meer gecontroleerd moet worden op drugsgebruik in het verkeer.

De VVD is het ermee eens dat de controles beter moeten. 'Wat de VVD betreft gaan we dan ook actiever controleren, vooral op plekken waar de pakkans groot is. Het lijkt me logisch om te beginnen rondom festivalterreinen,' meent Remco Dijkstra.

Speekseltest verre van perfect
Het was een lange tijd moeilijk voor politieagenten om aan te tonen dat iemand drugs heeft gebruikt in het verkeer. De politie had de mogelijkheid om een bloedtest af te laten nemen, maar dit gebeurde eigenlijk alleen bij incidenten. Vanaf 1 juli 2017 wordt er gebruik gemaakt van een speekseltest. Bij deze speekseltest wordt er een beetje speeksel van de verdachte afgenomen en hier wordt direct een eenvoudige test op uitgevoerd.

De politie was natuurlijk blij met de komst van de nieuwe speekseltest, maar helaas is deze test nog verre van perfect. De drug GHB kan niet aangetoond worden met de speekseltest. Volgens Ernst Koelman, woordvoerder van het Openbaar Ministerie komt dit omdat GHB ook een lichaamseigen stof is. 'GHB kan wel uit het bloed gehaald worden, dus het wordt wel aangetoond bij een bloedtest.' Soms komt het wel voor dat wanneer je negatief op de speekseltest test, je alsnog meegenomen wordt voor een bloedtest. 'Maar dan moeten hier wel kenmerken voor zijn, iemand moet verdacht gedrag vertonen wat gelinkt kan worden aan drugsgebruik,' legt Koelman uit.

Daarnaast kan de speekseltest reageren op medicijnen waar je wel de weg mee op mag. 'We hebben al zoveel vragen gehad over het medicijn Ritalin, dat wordt gebruikt bij ADHD,' vertelt Henk Gerdes, politieman in Zwolle. 'De speekseltest zou hier inderdaad op kunnen aanslaan, maar we nemen dan wel altijd een bloedtest af.' Ook wanneer je een doktersverklaring hebt waarop staat dat je Ritalin gebruikt. De politieman legt uit waarom. 'Anders kan je natuurlijk drugs gebruiken en zeggen dat je Ritalin slikt voor je ADHD, zo werkt het natuurlijk niet.'

Drugs zijn verboden, maar mag wel in verkeer
Wanneer je in de kroeg bent, hoor je het genoeg mensen zeggen: 'Eén biertje mag.' Dit klopt ook, aangezien er een grenswaarde geldt voor alcohol in het verkeer. Wanneer je onder de grenswaarde blijft, ben je niet strafbaar.

Wat veel mensen niet weten, is dat dit ook voor drugs geldt. Drugs zijn verboden in Nederland, maar wanneer je onder de grenswaarde blijft mag je er gewoon mee rijden. 'Ik had laatst iemand staande gehouden die wiet gebruikt had,' zegt politieman Gerdes. 'Voor THC, dat is wiet, geldt een grenswaarde van 3 microgram. Hij zat op 2,3. Het is eigenlijk gek, maar dan ben je dus niet strafbaar.'

Voor elke drug geldt een andere grenswaarde, maar wanneer je twee stoffen hebt gebruikt, of een combinatie van alcohol en drugs, geldt er wel een nulwaarde. Dit komt omdat meerdere stoffen elkaar kunnen versterken. Volgens Henk Gerdes zou een totaalverbod op drugs in het verkeer het beste zijn. 'Maar dit kan gewoon nog niet omdat het niet is bewezen dat je gevaarlijk bent als je onder de grenswaarden zit.'